Лужкоў, Кебіч, пісталеты… Як мой сусед Берасневіч аказаўся няпростым чалавекам

Бывае так, што жывеш побач з чалавекам і амаль нічога пра яго не ведаеш. А пазнаёміўшыся бліжэй, ён аказваецца не толькі прыемным суразмоўцам, а яшчэ чалавекам з цікавым лёсам. Менавіта так і адбылося з маім суседам па лецішчы.

Ігар Берасневіч так­сама пенсіянер, як і я. Часта прыязджае з Мінска ў бацькаву хату ў мястэчка Пагост. У адзін з во­сеньскіх дзён ён запрасіў мяне ў госці. Падчас нашай размовы я пачуў ад Ігара столькі цікавых жыццёвых гісторый, што не магу не падзяліцца імі з чытачамі «Кур’ера».

Пра бацькоў і бацькавы «чуні»

«Мае бацькі родам з Пагоста Салігорскага раёна, — расказаў Ігар Берасневіч. — У пачатку вайны пажаніліся, нарадзілася дачка.

У вайну яны і іх сем’і трымалі цесную сувязь з партызанамі. У 1943 годзе родных маіх бацькоў немцы арыштавалі за су­вязь з партызанамі. Саміх бацькоў у той час не было дома. Аб небяспецы іх папярэдзілі суседзі. Таму, не заходзячы ў хату, яны з дзіцем на руках пайшлі на Любаншчыну ў партызанскі атрад.

У 1944 годзе з парты­занскага атрада бацька трапіў на фронт у дзеючую армію, дзе атрымаў раненне ў ногу. Дамоў вярнуўся па калена без нагі.

Пасля вайны, калі зусім не было ні абутку, ні адзення, бацька з аўтапакрышак майстраваў людзям «чуні», якім не было зносу. З-за іх бацьку ведалі нават у далёкіх вёсках.

Самаробны пісталет для дзяўчыны-мушкецёра

Нарадзіўся я ў 1947 годзе. Вучыцца ленаваўся. Затое вельмі любіў майстраваць.

Неяк у старэйшых класах нам аб’явілі, што будзе навагодні маскарад і конкурс касцюмаў. Дзяўчына з майго класа, якая мне спадабалася, сказала, што будзе шыць касцюм мушкецёра. Мне вельмі хацелася, каб яна атрымала першы прыз за касцюм. Я паабяцаў ёй зрабіць мушкецёрскі пісталет. Для гэтага знайшоў кніжку пра трох мушкецёраў, па малюнках у ёй і зрабіў пісталет. Ды не проста муляж! Пісталет меў зарад, як хлапушка. Я вельмі хацеў, каб атрымаўся сюрпрыз.

Як прыгожа дзяўчына выглядала ў гэтым касцюме! А збоку звісаў пісталет, які рабіў яе сапраўдным мушкецёрам. Калі яна зайшла ў залу, шмат каго здзівіў мой пісталет, але пайшоў і шэпт, што ён несапраўдны. Тады дзяўчына выхваціла «зброю», падняла ўгору – і нечакана раздаўся выбух. Вынікі гэтага дзіва былі зусім не такімі, на якія я спадзяваўся. Дзяўчына за касцюм атрымала другое месца, а мяне ледзь не выгналі са школы.

Служба была выдатнай

Пасля школы я падаўся ў артылерыйскае вучылішча, але не паступіў. У выніку стаў вучнем электраслесара, вечарамі вучыўся на шафёра.

Прызвалі служыць у зенітна-ракетныя войскі пад Масквой. Аднойчы пасылаюць мяне ў штаб падпісаць паперкі на атрыманне матэрыялаў.

У кабінеце маёр пытаецца: «Адкуль родам?». Адказваю: «З Беларусі, мястэчка Пагост Салігорскага раёна». «А я з Красна­дворцаў, — кажа маёр. — Ведаю твайго бацьку. Яго «чуні» дапамаглі скончыць сярэднюю школу. Ці хочаш служыць на пасадзе?..». Ён назваў пасаду, а я адка­­заў, што згодзен служыць. І не памыліўся, служба была выдатнай, лепшай не прыдумаць. Паездкі па Маскве, наведванне музеяў, экскурсіі.

Аднойчы была экскур­сія салдат у музей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Там нам паказалі аўтамат, зроблены партызанам Уладзімірам Берасне­вічам. Я не ўтрымаўся і сказаў, што гэты аўтамат зрабіў мой бацька. Мяне акружылі, сталі прасіць расказаць пра бацьку. Я расказаў, што за час партызанкі бацька зрабіў 8 такіх аўтаматаў. За гэта яго сям’і ў атрадзе далі зямлянку і карову.

З электраслесараў — у вадзіцелі

Пасля арміі вярнуўся дамоў, уладкаваўся на аўтакамбінат электраслесарам. Вечарамі павышаў кваліфікацыю — стаў кіроўцай першага класа.

Калі на аўтакамбінаце з’явіўся вялікі рэфры­жэ­ратар, я стаў яго вадзіцелем. Дзе толькі не быў, што не вазіў! Дэфіцытныя прадукты, адзенне, абутак. На базу прыязджаю на разгрузку, а там ужо чарга. І не простыя людзі, а першыя асобы ў горадзе ці раёне.

Праз некаторы час сусед па вуліцы, які працаваў галоўным інжынерам аб’яднання «Мінскжалезабетон», прапанаваў мне пера­ехаць у Мінск і стаць яго вадзіцелем. Я рашыўся. Праз два гады мой начальнік пайшоў на пенсію, а мяне перавялі вадзіцелем на спецаўтабазу.

Вазіў важных людзей

Вазіў высокіх чыноў: генералаў, міністраў, іх намеснікаў. Часам даводзілася слухаць іх размовы. Аднойчы пры мне мэр Масквы Юрый Лужкоў, яго жонка Батурына і два намеснікі міністра будоўлі Беларусі абмяркоўвалі пакупку будаўнічых камбінатаў. У мяне аж сэрца замірала, так баяўся, каб гэтага не здарылася.

Цяпер, калі жыццё крута змянілася, часам думаю, можа было б лепш, калі б тыя будтрэсты купілі. Зразумець не магу, чаму ў Беларусі іх цяпер ліквідуюць, а тыя, што засталіся, — ледзь жывыя. А Мінск забудоўваюць замежныя фірмы.

Ці вось гісторыя. Вязу неяк з Вільнюса ў Мінск двух вялікіх персон з Міністэрства ўнутраных спраў Беларусі. Гэта быў той час, калі ў магазінах дэфіцыт, на дарогах бандыты. Толькі пера­ехалі мяжу, пры дарозе мужычок галасуе. Мае пасажыры скамандавалі ўзяць чалавека. Мужы­чок аказаўся ў добрым падпітку. Адзін з пасажыраў кажа: «Не баішся, што застрэлім?». А мужычок у адказ: «Не баюся!». І дастае пісталет. «Давезяце да хаты — пачастую дэфіцытам», — кажа. Чыноўнікі згадзіліся.

Мы з’ехалі з дарогі ў бок кіламетраў пяць, там была база. Мужы­чок той аказаўся пляменнікам Кебіча, які займаў пост стар­шы­ні Савета Міністраў Беларусі. Мае пасажыры тады добра атаварыліся».

На развітанне

Шмат аб чым яшчэ гаварылі мы з суседам, успаміналі СССР. На развітанне ён сказаў: «Вось жывём, молімся на людзей, якія кіруюць краінамі і нашым жыц­цём, лічым іх «божай святасцю», а яны — проста людзі, з чалавечымі слабасцямі».